Socio- Religious and Cultural Reforms: During the 19th and early 20th centuries, India witnessed major socio-religious and artistic reform movements that aimed to remove social immoralities, promote ultramodern education, and revive Indian artistic identity. These reforms surfaced as a response to social problems like estate demarcation, child marriage, sati, ignorance, and the impact of Western ideas brought by British rule.
Prominent liberals included Raja Ram Mohan Roy, who innovated the Brahmo Samaj and worked to abolish sati; Swami Dayanand Saraswati, who established the Arya Samaj and promoted Vedic values; and Swami Vivekananda, who emphasized spiritual awakening and public pride. Liberals like Jyotiba Phule, Savitribai Phule, Syed Ahmed Khan, and Periyar fought for education, women’s rights, estate equivalency, and the upliftment of tyrannized communities. Artistic organisations similar as Ramakrishna Mission, Aligarh Movement, and Theosophical Society contributed to social change and intellectual awakening.
These reform movements laid the foundation for ultramodern Indian society. They challenged orthodox practices, encouraged rational thinking, promoted women’s commission, and strengthened the social base of India’s public movement.
Socio – Religious and Cultural Reforms PYQ’s
Q. In which year Servants of India Society was founded by Gopal Krishna Gokhale?
(గోపాలకృష్ణ గోఖలే ఏ సంవత్సరంలో సర్వెంట్స్ ఆఫ్ ఇండియా సొసైటీని స్థాపించారు?) [UPPSC 2017, 2016]
(a) 1902
(b) 1903
(c) 1904
(d) 1905
Q. Who is called the father of ‘Indian Renaissance?
(‘భారత పునరుజ్జీవనోద్యమ పితామహుడు’ అని ఎవరిని పిలుస్తారు?) [UK UDA/LDA (Mains) 2007]
(a) Raja Ram Mohan Roy (రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్)
(b) Dayananda Saraswati (దయానంద సరస్వతి)
(c) Swami Vivekananda (స్వామి వివేకానంద)
(d) Ramakrishna Paramahamsa (రామకృష్ణ పరమహంస)
Q. In 1830, Raja Ram Mohan Roy was appointed as ambassador of the Mughal Empire by which of the following king to convince the British Government for welfare of India and to ensure that the Lord William Bentinck’s regulation banning the practice of Sati was not overturned.
(1830లో, భారతదేశ సంక్షేమం కోసం బ్రిటిష్ ప్రభుత్వాన్ని ఒప్పించడానికి మరియు సతీ ఆచారాన్ని నిషేధించే లార్డ్ విలియం బెంటింక్ నిబంధనను రద్దు చేయకుండా చూసుకోవడానికి, కింది రాజులలో ఎవరు రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ను మొఘల్ సామ్రాజ్యానికి రాయబారిగా నియమించారు.)
(a) Muhammad Shah (ముహమ్మద్ షా)
(b) Farrukhsiyar (ఫరూక్సియార్)
(c) Husain Ali Khan (హుస్సేన్ అలీ ఖాన్)
(d) Akbar Shah II (అక్బర్ షా II)
Q. The first society founded by Raja Ram Mohan Roy was
(రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ స్థాపించిన మొదటి సంఘం____ ) [UPPSC (Mains) 2009)
(a) Brahmo Samaj (బ్రహ్మ సమాజం)
(b) Atmiya Sabha (ఆత్మీయ సభ)
(c) Brahmo Sabha (బ్రహ్మ సభ)
(d) Tattwabodhini Sabha (తత్త్వబోధిని సభ)
Q. Brahmo Samaj was founded in the Year of
(బ్రహ్మ సమాజం స్థాపించబడిన సంవత్సరం?) [BPSC (Pre) 2005]
(a) 1827
(b) 1829
(c) 1828
(d) 1830
Q. After the death of Raja Ram Mohan Roy, the Brahmo Samaj split into two sections; the Brahmo Samaj of India and the Adi Brahmo Samaj. Who were the leaders of the two sections respectively?
(రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ మరణం తరువాత, బ్రహ్మ సమాజం రెండు విభాగాలుగా విడిపోయింది; భారత బ్రహ్మ సమాజం మరియు ఆది బ్రహ్మ సమాజం. ఈ రెండు విభాగాలకు వరుసగా నాయకులు ఎవరు?) (CDS 2010)
(a) Keshab Chandra Sen and Debendranath Tagore (కేశబ్ చంద్ర సేన్ మరియు దేవేంద్రనాథ్ ఠాగూర్)
(b) Radhakanta Deb and Debendranath Tagore (రాధాకాంత దేబ్ మరియు దేబేంద్రనాథ్ ఠాగూర్)
(c) Keshab Chandra Sen and Radhakanta Deb (కేశబ్ చంద్ర సేన్ మరియు రాధాకాంత దేబ్)
(d) Debendranath Tagore and Radhakanta Deb (దేవేంద్రనాథ్ ఠాగూర్ మరియు రాధాకాంత దేబ్)
Q. Who among the following established the Calcutta Unitarian Committee?
(ఈ క్రింది వారిలో కలకత్తా యూనిటేరియన్ కమిటీని ఎవరు స్థాపించారు?) [CDS 2006]
(a) Raja Ram Mohan Roy (రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్)
(b) Ishwar Chandra Vidyasagar (ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్)
(c) Keshab Chandra Sen (కేశబ్ చంద్ర సేన్)
(d) Rabindranath Tagore (రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్)
Ancient Indian History PYQs Quiz
Q. Amongst the following who cooperated with Raja Ram Mohan Roy in the implementation of his educational programmes?
(కింది వారిలో రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ విద్యా కార్యక్రమాల అమలులో అతనికి సహకరించిన వారు ఎవరు?)
[CDS 2008]
(a) William Jones (విలియం జోన్స్)
(b) David Hare (డేవిడ్ హేర్)
(c) Henry Derozio (హెన్రీ డెరోజియో)
(d) Dwarkanath Tagore (ద్వారకానాథ్ ఠాగూర్)
Q. Which one among the following statements regarding the social and religious reform ideas of Raja Ram Mohan Roy is not correct?
(రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ సామాజిక మరియు మత సంస్కరణ ఆలోచనలకు సంబంధించి కింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది కాదు?) [CDS 2010]
(a) His efforts led to the formation of Brahmo Samaj in 1828.
(ఆయన కృషి 1828లో బ్రహ్మ సమాజం స్థాపనకు దారితీసింది.)
(b) He considered different religions as embodiments of universal theism.
(ఆయన వివిధ మతాలను సార్వత్రిక ఆస్తికవాదం యొక్క స్వరూపులుగా భావించారు.)
(c) His Vedantic monism was strengthened after 1815 since an exposure to Christian Unitarianism.
(క్రైస్తవ ఏకత్వవాదానికి గురైనప్పటి నుండి ఆయన వేదాంత ఏకత్వం 1815 తర్వాత బలపడింది.)
(d) He paid attention exclusively to the problems/issues of the emerging middle class of India.
(భారతదేశంలో ఉద్భవిస్తున్న మధ్యతరగతి సమస్యలు/సమస్యలపై ఆయన ప్రత్యేకంగా దృష్టి సారించారు.)
Q. Consider the following statements relating to Raja Ram Mohan Roy.
(రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్ కు సంబంధించిన కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.)
I. He knew that the spread of Western education was necessary to develop a national and scientific attitude in the Indian society.
(భారతీయ సమాజంలో జాతీయ మరియు శాస్త్రీయ దృక్పథాన్ని పెంపొందించడానికి పాశ్చాత్య విద్య వ్యాప్తి అవసరమని ఆయనకు తెలుసు.)
II. He played a pioneering role in the religious and social reform movements of the nineteenth century Bengal.
(పంతొమ్మిదవ శతాబ్దపు బెంగాల్ మత మరియు సామాజిక సంస్కరణ ఉద్యమాలలో ఆయన మార్గదర్శక పాత్ర పోషించారు.)
Which of the above statements is/are correct?
(పై ప్రకటనలలో ఏది సరైనది/సరైనది?)
(a) Only I
(b) Only II
(c) Both I and II
(d) Neither I nor II
Q. Consider the following statements about Brahmo Samaj.
(బ్రహ్మ సమాజం గురించి ఈ క్రింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.)
I. It was the earliest reform movement of the modern type greatly influenced by modern Western Ideas.
(ఆధునిక పాశ్చాత్య ఆలోచనలచే బాగా ప్రభావితమైన ఆధునిక రకానికి చెందిన తొలి సంస్కరణ ఉద్యమం ఇది.)
II.Keshab Chandra Sen joined the Brahmo Samaj in 1858.
(కేశవ్ చంద్ర సేన్ 1858లో బ్రహ్మ సమాజంలో చేరారు.)
III. It discarded faith in divine avatars.
(ఇది దైవిక అవతారాలపై విశ్వాసాన్ని తిరస్కరించింది.)
Which of these statements is/are correct?
(ఈ ప్రకటనలలో ఏది సరైనది/సరైనది?)
(a) I and II
(b) Only III
(c) I and III
(d) I, II and III
Q. Which of the following statements is/are correct regarding Brahmo Samaj?
(బ్రహ్మ సమాజానికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది?)
I. It opposed idolatry.
(ఇది విగ్రహారాధనను వ్యతిరేకించింది.)
II. It denied the need for a priestly class for interpreting the religious texts.
(మత గ్రంథాలను వివరించడానికి పూజారి తరగతి అవసరాన్ని ఇది తిరస్కరించింది.)
III. It popularised the doctrine that the Vedas are infallible.
(వేదాలు తప్పులు చేయలేనివనే సిద్ధాంతాన్ని ఇది ప్రాచుర్యంలోకి తెచ్చింది.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.) [IAS (Pre) 2012]
(a) Only I
(b) I and II
(c) Only III
(d) All of these
Q. Who was the founder of ‘Prarthana Samaj?
(‘ప్రార్థన సమాజ్’ స్థాపకుడు ఎవరు?) [BPSC 2011]
(a) Atmaram Pandurang (ఆత్మారామ్ పాండురంగ్)
(b) Tilak (తిలక్)
(c) Annie Beasant (అన్నీ బీసెంట్)
(d) Rash Behari Ghosh (రాష్ బిహారీ ఘోష్)
Q. Which one among the following was not a demand of the Prarthana Samaj?
(కింది వాటిలో ప్రార్థన సమాజం డిమాండ్ కానిది ఏది?) [ICDS 2012]
(a) Women education (మహిళా విద్య)
(b) Widow remarriage (వితంతు పునర్వివాహం)
(c) Raising the age of marriage for boys and girls (బాలురు మరియు బాలికల వివాహ వయస్సు పెంపు)
(d) Abolition of untouchability (అంటరానితనాన్ని రద్దు చేయడం)
Q. Which of the following statements about Prarthana Samaj are correct?
(ప్రార్థన సమాజం గురించి కింది ప్రకటనలలో ఏవి సరైనవి?)
I. Its aim was to reform the Hindu society.
(హిందూ సమాజాన్ని సంస్కరించడం దీని లక్ష్యం.)
II. It was based in Maharashtra.
(ఇది మహారాష్ట్రలో స్థాపించబడింది.)
III. It believed in monotheism.
(ఇది ఏకేశ్వరోపాసనను విశ్వసించింది.)
IV. It had greatly influenced the Brahmo Samaj.
(ఇది బ్రహ్మ సమాజాన్ని బాగా ప్రభావితం చేసింది.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.) [Astt. Comm. 2019]
(a) I and II
(b) II and III
(c) I, II and III
(d) I and IV
Q. Dayananda Saraswati founded
(దయానంద సరస్వతి ఏ సమాజంను స్థాపించారు ?) [BPSC (Pre) 1999]
(a) Brahmo Samaj (బ్రహ్మ సమాజం)
(b) Arya Samaj (ఆర్య సమాజం)
(c) Prarthana Samaj (ప్రార్థన సమాజం)
(d) Bahujan Samaj (బహుజన సమాజం)
Q. Who gave the slogan ‘Back to Vedas’?
(‘వేదాలకు తిరిగి వెళ్ళు’ అనే నినాదాన్ని ఎవరు ఇచ్చారు?)[WBCS 2018]
(a) Lala Hansraj (లాలా హన్స్రాజ్)
(b) Pandit Guru Dutt (పండిట్ గురుదత్)
(c) Swami Dayananda Saraswati (స్వామి దయానంద సరస్వతి)
(d) Lala Lajpat Rai (లాలా లజపతిరాయ్)
Q. Who was the author of ‘Satyarth Prakash?
(సత్యార్థ్ ప్రకాష్ రచయిత ఎవరు?) [MPPSC 2020, 2019]
(a) Swami Shraddhanand (స్వామి శ్రద్ధానంద్)
(b) Maharshi DK Karve (మహర్షి డికె కర్వే)
(c) Swami Dayananda Saraswati (స్వామి దయానంద సరస్వతి)
(d) Pt Shri Ram Sharma Acharya (పండిట్ శ్రీ రామ్ శర్మ ఆచార్య)
Q. Consider the following statements.
(ఈ క్రింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.)
I. Dayananda Saraswati founded the Arya Samaj in 1875.
(దయానంద సరస్వతి 1875లో ఆర్య సమాజాన్ని స్థాపించారు.)
II. The Arya Samaj repudiated the authority of the caste system.
(ఆర్య సమాజం కుల వ్యవస్థ యొక్క అధికారాన్ని తిరస్కరించింది.)
III. Dayananda Saraswati was born in the Brahmin family.
(దయానంద సరస్వతి బ్రాహ్మణ కుటుంబంలో జన్మించారు.)
Which of the statements given above is/are correct?
(పైన ఇచ్చిన ప్రకటనలలో ఏది సరైనది/సరైనది?) [CDS 2009]
(a) I, II and III
(b) I and II
(c) II and III
(d) I and III
Q. Which of the following statement (s) about the social base of the Arya Samaj in British India is/are correct?
(బ్రిటిష్ ఇండియాలో ఆర్య సమాజం యొక్క సామాజిక పునాది గురించి కింది ప్రకటన(లు) ఏవి సరైనవి?) [CDS 2017]
I. It was located mainly in Punjab and Western Uttar Pradesh.
(ఇది ప్రధానంగా పంజాబ్ మరియు పశ్చిమ ఉత్తరప్రదేశ్లో ఉంది.)
II. It mainly comprised the trading castes.
(ఇది ప్రధానంగా వర్తక కులాలను కలిగి ఉంది.)
III. It was much more limited than that of the Brahmo Samaj.
(ఇది బ్రహ్మ సమాజం కంటే చాలా పరిమితంగా ఉంది.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.)
(a) I and II
(b) II and III
(c) Only I
(d) I, II and III
Q. Which of the following statements about the Arya Samaj which emerged in the late 19th century are correct?
(19వ శతాబ్దం చివరలో ఉద్భవించిన ఆర్య సమాజం గురించి కింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది? ) [Astt. Comm.2019]
I. Had a strong supporting base amongst the trading castes.
(వ్యాపార కులాలలో బలమైన మద్దతు స్థావరం ఉంది.)
II. Introduced ‘Shuddhi or mass’ purification.
(‘శుద్ధి లేదా సామూహిక’ శుద్ధీకరణను ప్రవేశపెట్టారు.)
III. The moderates in the Arya Samaj were headed by Hans Raj and Lajpat Rai and set up a chain of Dayananda Anglo-Vedic Colleges.
(ఆర్య సమాజంలోని మితవాదులు హన్స్ రాజ్ మరియు లజపతి రాయ్ నాయకత్వం వహించారు మరియు దయానంద ఆంగ్లో-వేద కళాశాలల గొలుసును స్థాపించారు.)
IV. The Arya Samaj had fewer membery than the Brahmo Samaj
(ఆర్య సమాజంలో బ్రహ్మ సమాజం కంటే తక్కువ సభ్యులు ఉన్నారు)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.)
(a) I and II
(b) I, II and III
(c) III and IV
(d) I, III and IV
Q. In which year did Swami Vivekananda participate in the World Parliament of Religions at Chicago?
(స్వామి వివేకానంద ఏ సంవత్సరంలో చికాగోలో జరిగిన ప్రపంచ మతాల పార్లమెంటులో పాల్గొన్నారు?) [UPPCS 2008]
(a) 1893
(b) 1895
(c) 1897
(d) 1899
Q. Who among the following famous reformers wrote the books Inyana Yoga, Karma Yoga and Raja Yoga? (కింది ప్రముఖ సంస్కర్తలలో ఇన్యన యోగ, కర్మ యోగ మరియు రాజ యోగ అనే పుస్తకాలను ఎవరు రాశారు?)
[UP Lower Sub (Pre) 2015]
(a) Swami Vivekananda (స్వామి వివేకానంద)
(b) Ranade (రనడే)
(c) Raja Ram Mohan Roy (రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్)
(d) Ramakrishna Paramahamsa (రామకృష్ణ పరమహంస)
Q. Who is the propounder of ‘Practical Vedanta?
(‘ఆచరణాత్మక వేదాంత ప్రతిపాదకుడు ఎవరు?) [CGPSC (Pre) 2019]
(a) Dayanand (దయానంద్)
(b) Raj Ram Mohan Roy (రాజ్ రామ్ మోహన్ రాయ్)
(c) Gandhijee (గాంధీజీ)
(d) Vivekananda (వివేకానంద)
Q. Swami Vivekananda established Ramakrishna Mission in the year.
(స్వామి వివేకానంద రామకృష్ణ మిషన్ను స్థాపించిన సంవత్సరం_______.) [RAS/RTS (Pre) 2013]
(a) 1861
(b) 1891
(c) 1893
(d) 1897
Q. Which of the statements given below about Vivekananda are correct?
(వివేకానంద గురించి క్రింద ఇవ్వబడిన ప్రకటనలలో ఏవి సరైనవి?) [CDS 2011]
I. He believed that Vedanta was fully rational.
(వేదాంతం పూర్తిగా హేతుబద్ధమైనదని ఆయన విశ్వసించారు.)
II. He criticised his countrymen for having lost touch with the outside world.
(తన దేశస్థులు బాహ్య ప్రపంచంతో సంబంధం కోల్పోయినందుకు ఆయన విమర్శించారు.)
III. He condemned the caste system.
(ఆయన కుల వ్యవస్థను ఖండించారు.)
IV. He considered the Veda to be infallible.
(ఆయన వేదాన్ని తప్పుపట్టలేనిదిగా భావించారు.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.)
(a) I, II and III
(b) II, III and IV
(c) I, III and IV
(d) I and II
Q. The Theosophical Society was led by
(థియోసాఫికల్ సొసైటీకి నాయకత్వం వహించినది ఎవరు ?) [UPPSC 2017]
(a) AO Hume (ఎఓ హ్యూమ్)
(b) Arthur Griffith (ఆర్థర్ గ్రిఫిత్)
(c) Annie Besant (అన్నీ బెసెంట్)
(d) Lord Dufferin (లార్డ్ డఫెరిన్)
Q. Where was first Madrasa set up by the British in India?
(భారతదేశంలో బ్రిటిష్ వారు మొదటి మదర్సాను ఎక్కడ స్థాపించారు?) [UPPSC 2006]
(a) Madras (మద్రాస్)
(b) Bombay (బొంబాయి)
(c) Aligarh (అలీఘర్)
(d) Calcutta (కలకత్తా)
Q. The Muhammadan Anglo-Oriental College of Aligarh was founded by
(అలీఘర్లోని ముహమ్మదన్ ఆంగ్లో-ఓరియంటల్ కళాశాలను స్థాపించింది ఎవరు) [WBCS 2007]
(a) Md Ali Jinnah (ఎండీ అలీ జిన్నా)
(b) Muhammad Ali (ముహమ్మద్ అలీ)
(c) Shaukat Ali (షౌకత్ అలీ)
(d) Sir Syed Ahmad Khan (సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్)
Q. ______ was the centre of the Aligarh movement.
( ______ అలీఘర్ ఉద్యమానికి కేంద్రంగా ఉంది) [WBCS 2017]
(a) The Deoband School (దియోబంద్ స్కూల్)
(b) The Anglo-Oriental College (ఆంగ్లో-ఓరియంటల్ కాలేజ్)
(c) Pir-Fakir Majlis (పీర్-ఫకీర్ మజ్లిస్)
(d) The Khilafat Committee (ఖిలాఫత్ కమిటీ)
Q. The Deoband Movement in UP (United Provinces) started in the year
(యుపి (యునైటెడ్ ప్రావిన్స్) లో దేవ్బంద్ ఉద్యమం ప్రారంభమైన సంవత్సరం_____ ) [UPPSC (Pre) 2016]
(a) 1900 AD
(b) 1888 AD
(c) 1885 AD
(d) 1866 AD
Q. Several socio-political organisations were formed in the 19th and 20th centuries in India, Anjuman-e- Khawatin-e-Islam, founded in the year 1914 was
(భారతదేశంలో 19 మరియు 20 శతాబ్దాలలో అనేక సామాజిక-రాజకీయ సంస్థలు ఏర్పడ్డాయి, 1914 లో అంజుమాన్-ఎ-ఖావతీన్-ఎ-ఇస్లాం అనే సంస్థ ఎవరి కోసం స్థాపించబడిన ?) [CDS 2013]
(a) All India Muslim Ladies Conference (ఆల్ ఇండియా ముస్లిం లేడీస్ కాన్ఫరెన్స్)
(b) A radical wing of the All India Muslim League (ఆల్ ఇండియా ముస్లిం లీగ్ యొక్క రాడికల్ విభాగం)
(c) All India Muslim Students’ Conference (ఆల్ ఇండియా ముస్లిం స్టూడెంట్స్ కాన్ఫరెన్స్)
(d) All India Islamic Conference (ఆల్ ఇండియా ఇస్లామిక్ కాన్ఫరెన్స్)
Q. Who among the following is known as the ‘Father of Muslim Renaissance’ in Bengal?
(ఈ క్రింది వారిలో బెంగాల్లో ‘ముస్లిం పునరుజ్జీవన పితామహుడు’ అని ఎవరు పిలుస్తారు?) [SSC CGL 2020]
(a) Sir Syed Ahmad Khan (సర్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్)
(b) Ameer Ali (అమీర్ అలీ)
(c) Nawab Salimullah Khan (నవాబ్ సలీముల్లా ఖాన్)
(d) Nawab Abdul Latif Khan (నవాబ్ అబ్దుల్ లతీఫ్ ఖాన్)
Q. Match the following.
(కింది వాటిని సరిపోల్చండి.)
List I (Muslim Reform Movement) List II(Founder of the Movement)
(జాబితా I (ముస్లిం సంస్కరణ ఉద్యమం) ) (జాబితా II (ఉద్యమ స్థాపకుడు))
I. Wahabi Movement (వహాబీ ఉద్యమం) 1. Mirza Ghulam Ahmad(మీర్జా గులాం అహ్మద్)
II. Faraizi or Faroudi (ఫరైజీ లేదా ఫరౌదీ 2. Maulana,Muhammad,Mugheera Ali (మౌలానా, ముహమ్మద్, ముగీరా అలీ)
III. Ahrar (అహ్రార్) 3. Haji Shariatullah (హాజీ షరియతుల్లా)
IV. Ahmadiya Movement (అహ్మదియా ఉద్యమం) 4. Syed Ahmad (సయ్యద్ అహ్మద్)
Codes
A B C D
(a) 4 3 2 1 (b) 3 2 4 1
(c) 1 2 4 3 (d) 2 1 4 3
Q. The Greatest Parsi social reformer of the 19th century was
(19వ శతాబ్దపు గొప్ప పార్సీ సంఘ సంస్కర్త ఎవరు ) [RAS/RTS (Pre) 2010]
(a) Sir Jamshedji (సర్ జంషెడ్జీ)
(b) Sir Rustom Behramji (సర్ రుస్తోమ్ బెహ్రామ్జీ)
(c) Navalji Tata (నవల్జీ టాటా)
(d) Behramji M Malabari (బెహ్రంజీ ఎం మలబారి)
Q. Consider the following passage.
(కింది భాగాన్ని పరిశీలించండి.)
“Born in 1853 he was a Parsi from Western India. He was the editor of “Indian spectator” and “Voice of India”. He was a social reformer and was the chief crusader for the Age of Consent Act 1891”.
(“1853లో జన్మించిన ఆయన పశ్చిమ భారతదేశానికి చెందిన పార్సీ. ఆయన “ఇండియన్ స్పెక్టేటర్” మరియు “వాయిస్ ఆఫ్ ఇండియా” సంపాదకుడు. ఆయన ఒక సామాజిక సంస్కర్త మరియు ఏజ్ ఆఫ్ కన్సెంట్ యాక్ట్ 1891″ కు ప్రధాన క్రూసేడర్.)
Who is being described in the above paragraph?
(పై పేరాలో ఎవరి గురించి వివరించబడింది? ) [UPRO/ARO (Pre) 2016]
(a) Dadabhai Naoroji (దాదాభాయ్ నౌరోజి)
(b) BM Malabari (బిఎమ్ మలబారి)
(c) BP Wadia (బిపి వాడియా)
(d) Naoroji Purdunji (నౌరోజి పుర్దుంజి)
Q. In 1873 who founded Satya Shodhak Samaj?
(1873లో సత్య శోధక్ సమాజ్ను ఎవరు స్థాపించారు?) [BPSC 2019, WBCS 2018]
(a) Gopal Krishna Gokhale (గోపాల్ కృష్ణ గోఖలే)
(b) Jyotirao Phule (జ్యోతిరావ్ ఫూలే)
(c) Shiv Nath Shastri (శివనాథ్ శాస్త్రి)
(d) None of the above (పైవేవీ కాదు)
Q. Satyashodhak Samaj organized
(సత్యశోధక్ సమాజ్ ______ ఉద్యమం.) [IAS (Pre) 2016)
(a) a movement for upliftment of tribals in Bihar. (బీహార్లో గిరిజనుల అభ్యున్నతి కోసం ఒక ఉద్యమం.)
(b) a temple entry movement in Gujarat. (గుజరాత్లో ఒక ఆలయ ప్రవేశ ఉద్యమం.)
(c) an Anti-caste Movement in Maharashtra (మహారాష్ట్రలో ఒక కుల వ్యతిరేక ఉద్యమం)
(d) a peasant movement in Punjab. (పంజాబ్లో ఒక రైతు ఉద్యమం)
Q. Who among the following social reformer started a society for the encouragement of widow remarriage in 1866 in Maharashtra?
(1866లో మహారాష్ట్రలో వితంతు పునర్వివాహాలను ప్రోత్సహించడానికి ఒక సంఘాన్ని ప్రారంభించిన సామాజిక సంస్కర్త ఎవరు?) [NDA 2018)
(a) Bal Gangadhar Tilak (బాలగంగాధర్ తిలక్)
(b) Jyotirao Phule (జ్యోతిరావ్ ఫూలే)
(c) Vishnushastri Pandit (విష్ణుశాస్త్రి పండిట్)
(d) Pandita Ramabai (పండిత రమాబాయి)
Q. Which social reformer was popularly called as ‘Periyar?
(ఏ సామాజిక సంస్కర్తను ‘పెరియార్’ అని పిలుస్తారు?) [WBCS 2018]
(a) E.V Ramasamy Naicker (ఇ.వి. రామసామి నాయకర్)
(b) CV Raman Pillai (సి.వి. రామన్ పిళ్ళై)
(c) BR Ambedkar (బి.ఆర్. అంబేద్కర్)
(d) Jyotirao Phule (జ్యోతిరావు ఫులే)
Q. Which one of the following statements about the All India Depressed Classes Association is not correct?
(ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ గురించి కింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది కాదు అసోసియేషన్?) [ICDS 2017]
(a) The All India Depressed Classes Association was formed in Nagpur with MC Rajah as its first elected President.
(ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ అసోసియేషన్ నాగ్పూర్లో ఏర్పడింది, దాని మొదటి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు MC రాజా.)
(b) The All India Depressed Classes Association was not attended by Dr BR Ambedkar in 1926.
(1926లో డాక్టర్ బిఆర్ అంబేద్కర్ ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ అసోసియేషన్కు హాజరు కాలేదు.)
(c) Ambedkar resigned from the All India Depressed Classes Association and formed his own All India Depressed Classes Congress in 1930.
(అంబేద్కర్ ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ అసోసియేషన్కు రాజీనామా చేసి 1930లో తన సొంత ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ కాంగ్రెస్ను స్థాపించారు.)
(d) The All India Depressed Classes Association favoured Ambedkar’s demand for separate electorate for the depressed classes.
(ఆల్ ఇండియా డిప్రెస్డ్ క్లాసెస్ అసోసియేషన్ అణగారిన వర్గాలకు ప్రత్యేక నియోజకవర్గం కోసం అంబేద్కర్ డిమాండ్ను సమర్థించింది.)
Q. Which of the following statements about Jyotirao Phule’s Satyashodhak Samaj Movement in Maharashtra is/are true?
(మహారాష్ట్రలో జ్యోతిరావు ఫూలే సత్యశోధక్ సమాజ్ ఉద్యమం గురించి కింది ప్రకటనలలో ఏది నిజం/వాటిలో ఏది నిజం?)
I.The Satyashodhak Samaj was set-up in 1873.
(సత్యశోధక్ సమాజ్ 1873లో స్థాపించబడింది.)
II. Phule argued that Brahmins were the progeny of ‘alien’ Aryans.
(బ్రాహ్మణులు ‘గ్రహాంతర’ ఆర్యుల వారసులని ఫూలే వాదించారు.)
III. Phule’s focus on the Kunbi peasantry in the 1880s and 1890s led to a privileging of Maratha identity.
(1880లు మరియు 1890లలో కుంబి రైతులపై ఫూలే దృష్టి మరాఠా గుర్తింపుకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడానికి దారితీసింది.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.) [CDS 2015]
(a) I and II
(b) Only II
(c) I and III
(d) I, II and III
Q. Consider the following pairs.
(ఈ క్రింది జతలను పరిగణించండి.)
Movement/ Organisation Leader
(ఉద్యమం/సంస్థ) (నాయకుడు)
I. All India Anti-untouchability League – Mahatma Gandhi
(ఆల్ ఇండియా యాంటీ-అంటరానితనం లీగ్) (మహాత్మా గాంధీ)
II. All India Kisan Sabha (ఆల్ ఇండియా కిసాన్ సభ) – Swami Sahajanand Saraswati (స్వామి సహజానంద సరస్వతి)
III. Self-Respect Movement (ఆత్మగౌరవ ఉద్యమం) – EV Ramasamy Naicker (EV రామసామి నాయకర్)
Which of the following pairs given above is/are correctly matched?
(పైన ఇవ్వబడిన ఈ క్రింది జతలలో ఏది సరిగ్గా సరిపోలింది/సరిపోయింది?)
(a) Only I
(b) I and II
(c) II and III
(d) I, II and III
Q. Who founded the ‘Seva Samiti’ at Allahabad in 19147?
(19147లో అలహాబాద్లో ‘సేవా సమితి’ని ఎవరు స్థాపించారు?) (CDS 2020)
(a) Hridayanath Kunzru (హృదయనాథ్ కుంజ్రు)
(b) GK Gokhale (జికె గోఖలే)
(c) Shri Ram Bajpai (శ్రీ రామ్ బాజ్పాయ్)
(d) TB Sapru (టిబి సప్రు)
Q. Who among the following was the founder of the Young Bengal Movement?
(ఈ క్రింది వారిలో యంగ్ బెంగాల్ ఉద్యమ స్థాపకుడు ఎవరు?) [NDA 2017]
(a) Henry Vivian Derozio (హెన్రీ వివియన్ డెరోజియో)
(b) David Hare (డేవిడ్ హరే)
(c) Dwarkanath Tagore (ద్వారకానాథ్ ఠాగూర్)
(d) Prasanna Kumar Tagore (ప్రసన్న కుమార్ ఠాగూర్)
Q. The Tattvabodhini Sabha’ was established by
(తత్వబోధిని సభను స్థాపించినది ఎవరు ?) [CDS 2020]
(a) Devendranath Tagore in 1839. (1839లో దేవేంద్రనాథ్ ఠాగూర్.)
(b) Keshab Chandra Sen in 1857. (1857లో కేశబ్ చంద్ర సేన్)
(c) Akshay Kumar Datta in 1850. (1850లో అక్షయ్ కుమార్ దత్తా.)
(d) Dwarakanath Tagore in 1840. (1840లో ద్వారకానాథ్ ఠాగూర్ .)
Q. In which year The Hindu Widow Remarriage Act’ was passed?
(హిందూ వితంతు పునర్వివాహ చట్టం ఏ సంవత్సరంలో ఆమోదించబడింది?) [MPPSC 2020]
(a) 1856
(b) 1858
(c) 1859
(d) 1862
Q. Who of the following was not very closely associated with the ‘Anti-child Marriage Movement’?
(ఈ క్రింది వారిలో ‘బాల్య వివాహ వ్యతిరేక ఉద్యమం’తో అంతగా సంబంధం లేనివారు ఎవరు?)
(a) Ishwar Chandra Vidyasagar (ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్ )
(b) Vishnu Shashtri Chiplunkar (విష్ణు శాస్త్రి చిప్లుంకర్)
(c) Behramji Malabari (బెహ్రాంజీ మలబారి)
(d) Keshab Chandra Sen (కేశబ్ చంద్ర సేన్)
Q. He was a great scholar and reformer who rose in 1851 to the position of the principalship of the Sanskrit College. He opened the gates of the Sanskrit College to non-Brahmin students and introduced the study of Western thought in the Sanskrit college so as to free Sanskrit from the harmful effects of self-imposed isolation. The social reformer associated with these achievements is
(ఆయన ఒక గొప్ప పండితుడు మరియు సంస్కర్త, 1851లో సంస్కృత కళాశాల ప్రిన్సిపాల్ పదవికి ఎదిగారు. ఆయన బ్రాహ్మణేతర విద్యార్థులకు సంస్కృత కళాశాల ద్వారాలను తెరిచారు మరియు సంస్కృత కళాశాలలో పాశ్చాత్య ఆలోచనల అధ్యయనాన్ని ప్రవేశపెట్టారు, తద్వారా సంస్కృతాన్ని స్వీయ-విధించిన ఒంటరితనం యొక్క హానికరమైన ప్రభావాల నుండి విముక్తి పొందారు. ఈ విజయాలతో సంబంధం ఉన్న సామాజిక సంస్కర్త ఎవరు ?)
(a) Dayananda Saraswati (దయానంద సరస్వతి)
(b) Raja Ram Mohan Roy (రాజా రామ్ మోహన్ రాయ్)
(c) Ishwar Chandra Vidyasagar (ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్)
(d) Ramakrishna Paramahamsa ( రామకృష్ణ పరమహంస)
Q. Which one of the following is a feature of thought and philosophy of the Kandukuri Veeresalingam?
(కింది వాటిలో ఏది కందుకూరి వీరేశలింగం ఆలోచన మరియు తత్వశాస్త్రం యొక్క లక్షణం?) [NDA 2017]
(a) He believed that science and morality were unconnected to truth.
(సైన్స్ మరియు నైతికత సత్యానికి సంబంధం లేదని ఆయన నమ్మాడు.)
(b) He believed in universal education.
(సార్వత్రిక విద్యను ఆయన విశ్వసించాడు.)
(c) He believed that language had no role in inculcating morality in students.
(విద్యార్థులలో నైతికతను పెంపొందించడంలో భాషకు పాత్ర లేదని ఆయన నమ్మాడు.)
(d) He did not attempt to build a national consciousness on a cultural base.
(సాంస్కృతిక ప్రాతిపదికన జాతీయ చైతన్యాన్ని నిర్మించడానికి ఆయన ప్రయత్నించలేదు.)
Q. In the context of Indian history, the Rakhmabai case of 1884 revolved around
(భారతీయ చరిత్ర సందర్భంలో, 1884 నాటి రఖ్మాబాయి ఏకేసు చుట్టూ తిరిగింది ?)
I. Women’s right to gain education (స్త్రీలు విద్యను పొందే హక్కు )
II. Age of consent (సమ్మతి వయస్సు)
III. Restitution of conjugal rights (దాంపత్య హక్కుల పునరుద్ధరణ)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.) [IAS (Pre) 2020]
(a) I and II only
(b) II and III only
(c) I and III only
(d) I, II and III
Q. Which of the following statements about Ishwarchandra Vidyasagar is/are not correct ?
(ఈశ్వరచంద్ర విద్యాసాగర్ గురించి కింది ప్రకటనలలో ఏది సరైనది కాదు?) [Astt. Comm. 2019]
I. Vidyasagar’ writings significantly helped to develop the Bengali language.
(విద్యాసాగర్ రచనలు బెంగాలీ భాష అభివృద్ధికి గణనీయంగా సహాయపడ్డాయి.)
II. He received the title “Vidyasagar’ from Presidency Sanskrit College, Calcutta.
(కలకత్తాలోని ప్రెసిడెన్సీ సంస్కృత కళాశాల నుండి ఆయనకు “విద్యాసాగర్” అనే బిరుదు లభించింది.)
III. He was enthusiastic about the spread of women’s education.
(మహిళా విద్య వ్యాప్తి పట్ల ఆయన ఉత్సాహంగా ఉన్నారు.)
IV .Vidyasagar defended widow marriage without being convinced about scriptural support.
(విద్యాసాగర్ లేఖనాల మద్దతు గురించి నమ్మకం లేకుండా వితంతు వివాహాన్ని సమర్థించారు.)
Select the correct answer using the codes given below.
(క్రింద ఇవ్వబడిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంచుకోండి.)
(a) II and IV
(b) I and II
(c) Only IV
(d) Only III
Q. During the colonial period of India, Asiatic Society of Bengal was founded
(భారతదేశ వలస పాలన కాలంలో, ఆసియాటిక్ సొసైటీ ఆఫ్ బెంగాల్ దేని కోసం స్థాపించబడింది?) [NDA 2003]
(a) for carrying on researches into the past history and antiquities of India.
(భారతదేశ గత చరిత్ర మరియు పురాతన వస్తువులపై పరిశోధనలు చేయడం కోసం. )
(b) to examine the policy of colonial discrimination against the Indians.
(భారతీయులపై వలసవాద వివక్ష విధానాన్ని పరిశీలించడం కోసం.)
(c) for developing English education in India.
(భారతదేశంలో ఆంగ్ల విద్యను అభివృద్ధి చేయడం కోసం.)
(d) for carrying out social reforms.
(సామాజిక సంస్కరణలను అమలు చేయడం కోసం.)
Q. Who among the following founded the Rajahmundri Social Reform Association in 1878 in support of widow remarriage?
(కింది వారిలో వితంతు పునర్వివాహానికి మద్దతుగా 1878లో రాజమండ్రి సంఘ సంస్కరణ సంఘాన్ని ఎవరు స్థాపించారు?)
[NDA 2015]
(a) Vishanshastri Pandit (విశంశాస్త్రి పండిట్)
(b) Ishwar Chandra Vidyasagar (ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్)
(c) Pandita Ramabai (పండిత రమాబాయి)
(d) Veeresalingam Pantulu (వీరేశలింగం పంతులు)
Q. Consider the following events.
(కింది సంఘటనలను పరిగణించండి.)
I. Foundation Of the Ramakrishna Mission (రామకృష్ణ మిషన్ ఫౌండేషన్)
II. Foundation of the Arya Samaj. (ఆర్యసమాజ్ పునాది.)
III. Foundation of the Brahmo Samaj. (బ్రహ్మ సమాజం పునాది.)
IV. Foundation of Paramahamsa Mandali. (పరమహంస మండలి పునాది.)
Which one of the following is the correct chronological order of the above?
(కింది వాటిలో ఏది పైన పేర్కొన్న సరైన కాలక్రమానుసారం?) [Astt. Comm. 2019]
(a) I, II, III, IV
(b) II, III, IV, I
(c) III, IV, I, II
(d) III, IV, II, I
Significance of Socio-Religious and Cultural Reforms PYQs
Previous Year Questions( PYQs) on this content are extremely useful for test medication because
1. Frequently Asked in Exams
Reforms like Brahmo Samaj, Arya Samaj, Aligarh Movement, and the ideas of crucial liberals constantly appear in board and competitive examinations.
2. Helps Identify Key Themes
PYQs show which areas similar as women’s reforms, estate reforms, religious revivalism, and artistic belle epoque — are most important.
3. Improves Answer Writing Chops
Rehearsing PYQs helps scholars write terse, structured and logical answers, perfecting confidence during examinations.
4. Strengthens Conceptual Understanding
PYQs help connect reform movements with the broader social changes in social India, making learning clearer and further meaningful.
FYQ’s About Socio -Religious and Cultural Reforms PYQs
1. What were the main pretensions of socio-religious reform movements in India?
Ans: Socio-religious reform movements in India aimed to remove social immoralities, promote equivalency, and revive the stylish aspects of Indian culture. Liberals wanted to end practices like sati, child marriage, untouchability, and promote women’s education, widow remarriage, and social justice. Their thing was to produce a society grounded on reason, morality, and ultramodern values.
2. How did associations like Brahmo Samaj and Arya Samaj contribute to social reforms?
Ans: Brahmo Samaj( innovated by Raja Ram Mohan Roy) promoted deism, women’s rights, widow remarriage, and fought against estate demarcation.
Arya Samaj( innovated by Swami Dayanand Saraswati) encouraged return to the Vedas, social equivalency, and juggernauts against untouchability, child marriage, and superstitions. Both groups played a pivotal part in shaping ultramodern Indian society through education and rational thinking.
3. Why are socio-religious liberals important in India’s ultramodern history?
Ans: Socio-religious liberals are important because they created the foundation for social awakening, nationalism, and ultramodern reforms. Leaders like Raja Ram Mohan Roy, Ishwar Chandra Vidyasagar, Jyotiba Phule, and Swami Vivekananda challenged outdated customs and inspired Indians to make a more progressive, equal, and culturally confident nation.